Tapu iptal tescil davalarının ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerekir.

Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davasıyla ilgili detaylı bilgi edinmek için Yargıtay Kararları Işığında Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası, Ortaklığın giderilmesi davalarında davalı yararına vekalet ücretine hükmedilir mi?, Banka hesabındaki miras kalan para için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Kat Mülkiyetine Geçiş Suretiyle Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu),  Tapuya "yol" olarak tescil edilen taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Birden fazla taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası taşınmazlardan birinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabilir mi?, Paydaş olmayan kişinin açtığı ortaklığın giderilmesi davasının reddi gerekir., Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda alacaklının ortaklığın giderilmesi davası açması mümkün müdür?, Davacı ortaklığın giderilmesi davasından feragat ederse ne olur?, Ortaklığın giderilmesi davasına konu taşınmaz üzerinde intifa hakkı sahibi varsa bu kişinin de davaya dahil edilmesi gerekir., Alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davasında satış bedeli kime ödenir?, Ortaklığın giderilmesi davasında ilamlı takip yoluyla satış istenebilir mi?, Kamulaştırılmış taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası kabul edilir mi?, Miras taksim sözleşmesi yapılmışsa ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi istenebilir mi?, Aile konutu şerhi bulunan taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davasında aynen taksim nasıl yapılır? Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası ve İntifa Hakkı başlıklı yazılarımızı da okuyabilirsiniz.

Ortaklığın giderilmesi davası, hukuki süreçler ve taşınmaz üzerindeki haklar açısından oldukça kapsamlı bir prosedürdür. Hukuki danışmanlık ve detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Tapu iptal tescil davalarının ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerektiğine ilişkin Yargıtay Kararı

Yargıtay  14. Hukuk Dairesi 2019/3194 E., 2020/3340 K.

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 04.02.2011 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen 14.11.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Davacılar vekili, davalı borçlu ...'nın murisine ait ...Köyünde bulunan 11, 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.

Mahkemece, "Davanın kabulü ile dava konusu 11, 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine" karar verilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 27.02.2013 tarihli ve 2013/495 Esas, 2013/3354 Karar sayılı ilamı ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda "Davanın kısmen kabulüne; dava konusu 11 ve 13 parsellerdeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine, 12 parsel yönünden açılan davanın reddine" karar verilmiş, Dairemizin 26.01.2017 tarihli ve 2016/10450 Esas, 2017/611 Karar sayılı ilamı ile "Davalı ...'a yapılan usulsüz tebligat ile davalıların murisi Nedim'in soyadının veraset ilamında ve nüfus kaydında “Hallaçlı” olarak yazılmasına rağmen tapuda “...” olarak yazıldığı, resmi kayıtlar arasındaki çelişkinin mümkünse idari açıdan mümkün olmadığı takdirde tapuda isim tashihi davası açılmak suretiyle giderilmesi, sonucuna göre karar verilmesi" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda "Davanın kısmen kabulü ile; ...Köyünde bulunan 11 ve 13 parsel sayılı tarla vasfındaki taşınmazdaki paydaşlığın üzerindeki muhdesatla birlikte satış suretiyle giderilmesine; 12 parsel sayılı tarla vasfındaki taşınmaz yönünden ise davanın reddine" karar verilmiştir.

Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.

Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda, paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır.

Öte yandan, dava konusu taşınmaz hakkında tapu iptali ve tescil davası bulunması halinde bu davanın sonunda pay ve paydaş durumu değişebileceğinden ortaklığın giderilmesi davasının sonucu da bu davanın sonucundan etkilenecektir. Bu nedenle, açılan tapu iptali ve tescil davalarının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 165/1 maddesi uyarınca görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerekir.

Somut olaya gelince; dava konusu edilen 11, 12 ve 13 parsel sayılı taşınmazlar hakkında davalı ... tarafından Siverek 1. Asliye Hukuk Mahkemesine 2016/579 Esas sayılı tapu iptal ve tescil davası açıldığı belirtilmiştir. Davanın sonucuna göre tarafların pay ve paydaşlık durumu etkilenebileceğinden mahkemece, açılan dava varsa beklenilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.

Belirtilen husus gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...'nın temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 03.06.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Aynı yönde Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2017/3082 E., 2020/8808 K.

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28/03/2007 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30/12/2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Davacı, 37655 ada, 9 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın giderilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 165. maddesine göre bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına kadar yargılama bekletilebilir.

Somut olayda; dava konusu taşınmaz hakkında Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/132 Esas sayılı dosyasında tapu kaydının iptaline ilişkin dava açıldığı anlaşılmıştır. Bu davanın sonunda verilecek karar ile dava konusu taşınmazın yüzölçümü veya pay ve paydaş durumu değişebileceğinden ortaklığın giderilmesi davasının sonucu bu davanın sonucundan etkilenecektir. Bu nedenle, açılan tapu iptali ve tescil davasının 6100 sayılı HMK'nın 165/1. maddesi gereğince görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 24/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Aynı yönde Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/7555 E., 2021/3604 K.

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30/10/2008 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın Hatice Gükrer ile ... yönünden reddine, diğerleri yönünden kabulüne dair verilen 14/06/2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.

Davacı vekili; 269 ada 692 parsel, 240 ada 38 parselde kayıtlı 1 ve 2 No'lu bağımsız bölümler ile 2653 ada 37 parselde kayıtlı 1 No'lu bağımsız bölüm üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.

Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile, davalılar ... ile ...'in dava konusu taşınmazlarda tapu maliki olmadıkları anlaşıldığından bu davalılar ile ilgili davanın reddine, diğer davalılar açısından dava konusu 4 taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.

Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.

Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.

Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK'nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.

Somut olaya gelince; davacı tarafça temyiz dilekçesinde, dava konusu taşınmazlara ilişkin muris muvazaası sebebiyle İstanbul Anadolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/84 Esas sayılı dosyasında tapu iptal ve tescil davası açıldığı belirtilmiş, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin mahalline iade kararı ile adı geçen tapu iptal ve tescil talepli dava dosyası getirtilerek incelenmiş, dava konusu taşınmazların ortaklığının giderilmesi istenen taşınmazlar olduğu ve ilk derece mahkemesince verilen kabul kararına karşı istinaf yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmazların tamamı veya bir kısmı hakkında tapu iptali ve tescil davası bulunması halinde, bu davanın sonunda pay ve paydaş durumu değişebileceğinden, ortaklığın giderilmesi davası bu davanın sonucundan etkilenecektir. Bu nedenle, davaya konu taşınmazlara yönelik İstanbul Anadolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/84 Esas sayılı tapu iptali ve tescil davasının 6100 sayılı HMK'nın 165/1 maddesi gereğince görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerekirken bu husus gözardı edilerek mahkemece esas hakkında bir karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle; davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 08.12.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.