Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda alacaklının ortaklığın giderilmesi davası açması mümkün müdür?

Borçlunun paylı mülkiyete tabi bir taşınmazında alacaklı ortaklığın giderilmesi davası açabilir mi?

Borçluya ait paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda borçlunun alacaklısının ortaklığın giderilmesi davası açması mümkün değildir. Çünkü paylı mülkiyette borçlunun bağımsız payı haczedilebilir ve icra yoluyla satışa konu edilebilir. Ortaklığın giderilmesini istemek için hukuki yarar bulunmamaktadır.

Paylı mülkiyet ile elbirliği mülkiyeti arasındaki fark nedir?

Elbirliği mülkiyetinde paylar belirli değildir, tüm ortaklar taşınmazın tamamına müştereken sahiptir. Paylı mülkiyette ise herkesin tapuda belirli bir payı vardır, yani her paydaş kendi payı üzerinde tasarruf edebilir.

Alacaklının, borçlunun elbirliği mülkiyetine tabi taşınmazında ortaklığın giderilmesi davası açması mümkün müdür?

Borçlu elbirliği mülkiyetine tabi bir taşınmazın ortağıysa alacaklı, İcra ve İflas Kanunu’nun 121. maddesi gereğince icra hakimliğinden yetki belgesi alarak ortaklığın giderilmesi davası açabilir.

Alacaklı, borçlunun paylı mülkiyetteki hissesine nasıl işlem yapabilir?

Paylı mülkiyette borçlunun belirli bir payı olduğu için alacaklı, borçlunun hissesini haczettirerek doğrudan satışını isteyebilir. Bu nedenle ortaklığın giderilmesi davasına başvurmasına gerek yoktur.

Mahkemeler paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda alacaklının açtığı ortaklığın giderilmesi davalarında nasıl karar verir?

Paylı mülkiyette borçlunun hissesinin haczi ve satışı mümkün olduğundan, mahkeme alacaklının ortaklığın giderilmesini istemesinde hukuki yarar bulunmadığını tespit ederek davayı reddeder.

Eğer borçlunun taşınmazı elbirliği mülkiyetinden paylı mülkiyete dönüştürülmüşse ne olur?

Eğer borçlunun taşınmazı önceden elbirliği mülkiyeti kapsamında olup sonradan paylı mülkiyete dönüştürülmüşse, borçlunun hissesinin haczi ve satışı mümkün hale gelir. Bu durumda alacaklının ortaklığın giderilmesi davası açması hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddedilir.

Alacaklı neden borçlunun paylı mülkiyete tabi taşınmazlarında ortaklığın giderilmesini isteyemez?

Çünkü paylı mülkiyette borçluya ait pay bellidir ve bu payın icra yoluyla satışı mümkündür. Alacaklının borçlunun paylı malik olduğu taşınmazda ortaklığın giderilmesi davası açmasında hukuki yarar bulunmaz.

Borçlunun paylı mülkiyete tabi bir taşınmazı varsa alacaklı ne yapmalıdır?

Alacaklı, ortaklığın giderilmesi davası açmak yerine borçlunun payını haczettirerek icra yoluyla satışını talep etmelidir. Çünkü mahkeme, hukuki yarar yokluğu nedeniyle ortaklığın giderilmesi davasını reddedebilir.

Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davasıyla ilgili detaylı bilgi edinmek için Yargıtay Kararları Işığında Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası, Ortaklığın giderilmesi davalarında davalı yararına vekalet ücretine hükmedilir mi?, Banka hesabındaki miras kalan para için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Kat Mülkiyetine Geçiş Suretiyle Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu),  Tapuya "yol" olarak tescil edilen taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Birden fazla taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası taşınmazlardan birinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabilir mi?, Paydaş olmayan kişinin açtığı ortaklığın giderilmesi davasının reddi gerekir., Davacı ortaklığın giderilmesi davasından feragat ederse ne olur?, Ortaklığın giderilmesi davasına konu taşınmaz üzerinde intifa hakkı sahibi varsa bu kişinin de davaya dahil edilmesi gerekir., Alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi davasında satış bedeli kime ödenir?, Ortaklığın giderilmesi davasında ilamlı takip yoluyla satış istenebilir mi?, Tapu iptal tescil davalarının ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele yapılması gerekir., Kamulaştırılmış taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası kabul edilir mi?, Miras taksim sözleşmesi yapılmışsa ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi istenebilir mi?, Aile konutu şerhi bulunan taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası açılabilir mi?, Ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davasında aynen taksim nasıl yapılır?, Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası ve İntifa Hakkı başlıklı yazılarımızı da okuyabilirsiniz.

Ortaklığın giderilmesi davası, hukuki süreçler ve taşınmaz üzerindeki haklar açısından oldukça kapsamlı bir prosedürdür. Hukuki danışmanlık ve detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda borçlu paydaşın payının haczi ve satışı mümkün olduğundan paydaşın alacaklısının ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davası açamayacağına ilişkin Yargıtay Kararı

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/17282 E., 2020/4519 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30/01/2012 gününde verilen dilekçe ile İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine dayalı ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07/04/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Davacı vekili, davalılardan ...'nun borcundan dolayı İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi gereğince icra hukuk mahkemesinden aldığı yetkiye dayanarak borçlu davalının paydaşı olduğu 2108 ada 3 parselde kayıtlı, 1, 6, 8, 9 ve 10 No'lu bağımsız bölümlerdeki ortaklığının satış yoluyla giderilmesini istemiştir.

Davalılar vekili davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu 2108 ada, 3 parsel sayılı taşınmazda bulunan 1, 6, 8, 9 ve 10 No'lu bağımsız bölümler üzerindeki ortaklığın satış sureti ile giderilmesine karar verilmiştir.

Hükmü, davalılar vekili temyiz etmiştir.

Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra ve İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayalı olarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir.

Bir davanın açılması sırasında dava açanın hukuki yararının bulunması gerekir. Hukuki yarar, davacının, hukuki korunma istemesinde, korunmaya değer menfaati bulunmasıdır.

Somut olaya gelince; mahkemece satışına karar verilen dava konusu 2108 ada 3 parselde kayıtlı 1, 6, 8, 9 ve 10 No'lu bağımsız bölümlerde borçlu davalı ...'nun 1/6 şar oranında payının bulunduğu, taşınmazların 03.02.2010 tarihli intikal işlemiyle paylı mülkiyete dönüştürüldüğü anlaşılmaktadır.

Bu durumda, satışına karar verilen dava konusu taşınmazlarda, davalı borçlunun adına kayıtlı payların bu haliyle haczi ve satışı mümkün olup davacının ortaklığın giderilmesini istemekte hukuki yararı olmadığı anlaşıldığından; mahkemece, hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 08.07.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.